Strach przed wodą – jak przetrwać lęk przed startem i porażką?

Woda może fascynować i uspokajać, ale dla wielu osób bywa też źródłem niepokoju. Strach przed wejściem do basenu czy otwartego akwenu potrafi sparaliżować, a nawet uniemożliwić podjęcie aktywności. Szczególnie dotkliwe staje się to wtedy, gdy silny lęk pojawia się przed zawodami, startem w triathlonie czy pierwszym treningiem w grupie. Jest to bowiem nie tylko domena osób początkujących. Wtedy obawa przed porażką łączy się ze strachem przed samą wodą, tworząc mieszankę, która skutecznie odbiera radość z ruchu. W jaki sposób osoby cierpiące z tego powodu mogą sobie poradzić?

Czym jest lęk przed wodą?

Lęk przed wodą może przyjmować różną intensywność – od niepewności przed zanurzeniem głowy w basenie po silną fobię zwaną talassofobią, która wiąże się z paniką na samą myśl o głębokich akwenach. Różni się on od naturalnej ostrożności, jaką odczuwamy wobec nieznanych środowisk – to intensywna reakcja, która pojawia się niezależnie od realnego zagrożenia.

Nawet co piąta osoba doświadcza w mniejszym lub większym stopniu lęku przed wodą, a u części (7-9%) przeradza się on w pełną fobię. To oznacza, że problem jest powszechny i nie dotyczy wyłącznie osób, które nigdy nie miały kontaktu z pływaniem.

Objawy talassofobii

Strach przed wodą objawia się zarówno na poziomie fizycznym, jak i psychicznym. Typowe symptomy obejmują kołatanie serca, ból brzucha, płytki oddech, zawroty głowy, a także sztywność mięśni. Równocześnie w głowie pojawiają się czarne scenariusze: wizje utonięcia, bezsilności, braku kontroli.

Lista sygnałów, które mogą wskazywać na problem wymagający wsparcia, obejmuje:

• napady paniki w pobliżu wody,
• unikanie bodźców wywołujących lęk – basenów, jezior czy morza mimo wcześniejszych planów,
• ciągłe negatywne myśli o porażce i braku umiejętności pływania.

Przyczyny lęku przed wodą

Intensywny strach często ma swoje źródło w traumatycznych doświadczeniach z przeszłości. Osoby, które przeżyły niebezpieczne sytuacje w wodzie, np. były bliskie utonięcia, mogą reagować lękiem wyolbrzymionym w podobnych warunkach. W grę wchodzą także predyspozycje genetyczne – niektórzy są bardziej podatni na rozwój fobii. Jeśli rodzice lub dziadkowie cierpieli na talassofobię lub inną fobię, istnieje większe prawdopodobieństwo, że Ty też możesz się z nią zmagać. Dodatkowym czynnikiem jest lęk przed utratą kontroli, szczególnie w otwartych akwenach, w których głębokość i prądy wodne potęgują poczucie zagrożenia.

Jak stopniowo pokonać strach przed wodą?

Pokonanie lęku przed głęboką wodą wymaga cierpliwości i małych kroków. Najlepiej zacząć w kontrolowanym środowisku, np. w brodziku czy płytkim basenie, a dopiero później stopniowo przechodzić do głębszej wody czy naturalnych akwenów. Pomocne są również techniki oddechowe i relaksacyjne, które pozwalają uspokoić ciało i umysł w sytuacjach stresowych oraz oswoić miejsca wywołujące lęk.

Duże znaczenie ma obecność doświadczonego instruktora. Dzięki profesjonalnemu wsparciu łatwiej przełamać pierwsze bariery i zbudować zaufanie do własnych umiejętności.

Nauka pływania jako metoda pokonania lęku

Regularna nauka pływania okazuje się jednym z najskuteczniejszych sposobów walki z talassofobią. Instruktorzy często rozpoczynają od ćwiczeń „na sucho”, a następnie przechodzą do prostych zadań w płytkiej wodzie. Z czasem rośnie pewność siebie, a ruchy stają się coraz bardziej naturalne.
Korzyści płynące z nauki są podwójne – z jednej strony dana osoba nabywa realne umiejętności pływackie, z drugiej może powoli oswajać lęk, przełamuje barierę psychiczną i zaczyna postrzegać wodę jako sprzymierzeńca, a nie wroga. To z kolei przekłada się na większą odwagę w codziennym życiu, mniejsze napięcie i lepsze samopoczucie.

W leczeniu talassofobii pomocna jest też terapia poznawczo-behawioralna i techniki relaksacyjne.
Strach przed wodą może wydawać się nie do pokonania, ale odpowiednie podejście i systematyczna praca naprawdę przynoszą efekty. Kluczem jest stopniowe oswajanie się z wodą, praca nad oddechem i relaksem oraz profesjonalne wsparcie. Z czasem to, co kiedyś wywoływało panikę, staje się źródłem radości i satysfakcji.

Jeśli chcesz spróbować swoich sił w wodzie i przełamać lęk, zajrzyj do MoloSurf Spot i znajdź idealną wodną aktywność dla siebie.